ผลการค้นหา

ภาษาอีสานคำศัพท์/สำนวน ทั้งหมดบทความ
ค้นเจอ 29 รายการ

กรอง

หมายถึง1.)แยกของละเอียดออกจากของหยาบ เช่น ใช้ผ้ากรองน้ำที่สกปรกให้สะอาด หรือกรองเหล้าโทด้วยผ้าขาว เรียก กรอง ตอง ก็ว่า. 2.)ตรึกตรอง เช่นคิดถึงเรื่องที่ผ่านมาแล้ว เรียก กรอง ตอง ก็ว่า อย่างว่า คึดฮอดน้องนอนกรองน้ำตาหลั่ง คันแม้นพังจั่งส้างโชด เพม้างตั้งแต่ดน (กลอน)

ไตร่ตรอง

หมายถึงคิดทบทวน ตริตรอง อย่างว่า ไว้แก่ไตร่ตรองปุนแว่นแยง ยามแค้น (สังข์).

คอบครอง

หมายถึงครองเมือง

ไตรตรึงษ์

หมายถึงดาวดึงส์ สวรรค์ชั้นที่ 2 คือ ชั้นดาวดึงส์ ซึ่งเป็นชั้นที่พระอินทร์ครอง.

เมือง

หมายถึงโลกเป็นที่อยู่ของคนเรียก เมืองคน เป็นที่อยู่ของเทวดาเรียก เมืองสวรรค์ เป็นที่อยู่ของพรหมเรียก เมืองพรหม เป็นที่ตั้งของรัฐบาลเรียก เมืองหลวง เมืองที่ขึ้นความปกครองเรียก เมืองขึ้น เมืองนอกจากเมืองเราเรียก เมืองนอก.

วิภู

หมายถึงผู้ครอง พระเจ้าแผ่นดิน (ป.ส.).

โบม

หมายถึงภาชนะชนิดหนึ่งทำด้วยไม้นำมาขุดเป็นรูปวงกลมมีขอบ ด้ามสั้น สำหรับสงข้าวเหนียวที่นึ่งสุกใหม่ ๆ หรือคนข้าวเหนียวนึ่ง ให้ลดความร้อนก่อนนำไปใส่ในกล่องข้าว และยังใช้เป็นภาชนะรองถ้วยชามเป็นสำรับ กระบม หรือ กระบม ก็เรียก

สายแนน

หมายถึงคู่ครองที่เคยอยู่กินกันมาหลายภพหลายชาติ, บุพเพสันนิวาส, เนื้อคู่ กกแนน ก็เรียก

กรองกรอย

หมายถึงหงอยเหงา, เศร้าหมอง, ไม่เบิกบาน, ไม่แช่มชื่น เช่น คนมีเรื่องทุกข์ใจนั่งจับเจ่าอยู่.

กรองกรอย (ตองตอย)

หมายถึงรุ่มร่าม, รุ่งริ่ง คนที่นุ่งผ้าขาดวิ่น

ไจ

หมายถึงด้ายที่ปั่นเต็มไนแล้วเก็บออกมาเรียกฝ้ายหนึ่งไจ สิบไจเท่ากับหนึ่งปอย. กรอง เกรอะ ต้มปลาร้าแล้วกรองเอาแต่น้ำ เรียก ไจปลาแดก เกรอะปลาแดก เตอะปลาแดก ก็ว่า.

ฮอด

หมายถึงถึง ไปถึง เรียก เดินฮอด ถึงเวลา ฮอดยาม ถึงดี เรียก ฮอดดี เดินไปถึง เรียก ดั้นฮอด คิดถึง เรียก คึดฮอด อย่างว่า คึดฮอดน้องนอนกรองน้ำตาหลั่ง คันแม่นพังจั่งส้างเพม้างตั้งแต่ดน (กลอน).

 ภาษาอีสาน จัดกลุ่มตามตัวอักษร ก-ฮ

ดูหมวดหมู่ทั้งหมด