คำภาษาไทยที่มีความหมายตรงกันข้าม
หากจะพูดถึงคำในภาษาไทยแต่ละคำย่อมมีความหมายในตัวอยู่แล้ว ขึ้นอยู่กับว่าผู้รับสารสามารถเข้าใจหรือตีความหมายของคำได้มากน้อยเพียงใด
อย่างวันนี้เราก็ได้หยิบยกคำที่มีความหมายตรงกันข้ามมาให้ผู้อ่านทุกท่านได้ศึกษาเพิ่มเติม อาจจะดูเหมือนเป็นเรื่องที่ง่ายใคร ๆ ก็รู้แต่บางคำบางคู่ก็อาจมีคนหลงลืมจำผิดจำถูก เพื่อให้เกิดความเข้าใจแน่ชัดก็ต้องมาดูกันว่าคำที่เคยพบเจอและเข้าใจไปแบบนั้นจะถูกหรือไม่และแท้จริงมีความหมายว่าอย่างไรถึงได้เป็นคำที่ตรงข้ามกัน
คำที่มีความหมายตรงกันข้ามที่พบเห็นบ่อย
1. | ถูก หมายถึง ก. ตรงกันกับ, ก. เหมาะสม | ผิด หมายถึง ว. ไม่ตรงกับความจริงหรือที่กำหนดนิยมไว้, ไม่ถูก ฯลฯ |
2. | กล้าหาญ หมายถึง ก. ไม่กลัว, ไม่ครั่นคร้าม | ขี้ขลาด หมายถึง ว. แสดงอาการขลาดกลัว |
3. | กว้าง หมายถึง ว. แผ่ออกไป | แคบ หมายถึง ว. มีส่วนกว้างน้อย, ไม่กว้างขวาง |
4. | สร้าง หมายถึง ก. บันดาลให้มีให้เป็นขึ้นด้วยฤทธิ์อำนาจ, ทำให้มีให้เป็นขึ้นด้วยวิธีต่าง ๆ กัน | ทำลาย หมายถึง ก. อาการที่ทำให้สิ่งซึ่งเป็นกลุ่มก้อนแตกหักหรือพังกระจัดกระจาย, ทำให้พัง |
5. | โหดร้าย หมายถึง ว. ร้ายกาจ | มนุษยธรรม หมายถึง น. ธรรมที่มนุษย์พึงมีต่อกัน มีเมตตากรุณาเป็นต้น |
6. | ขึ้น หมายถึง ก. ไปสู่เบื้องบน เบื้องสูง หรือเบื้องหน้า, ไปสู่เบื้องที่ถือว่าตรงข้ามกับลง | ลง หมายถึง ก. ไปสู่เบื้องตํ่าหรือไปสู่เบื้องที่ถือว่าตรงข้ามกับขึ้น |
7. | หยุด หมายถึง ก. ชะงัก, พัก | ไป หมายถึง ก. เคลื่อนจากตัวผู้พูด |
8. | ใหญ่ หมายถึง ว. โต, มีขนาดโตกว่าหรือสำคัญกว่าเป็นต้นเมื่อเปรียบเทียบกัน | เล็ก หมายถึง ว. มีขนาดย่อมกว่าเมื่อเทียบกัน, โดยปริยายหมายความว่า ไม่สำคัญ |
9. | ขยัน หมายถึง ก. ทำการงานอย่างแข็งขันไม่ปล่อยปละละเลย, ทำหรือประพฤติเป็นปรกติสม่ำเสมอ, ไม่เกียจคร้าน | เกียจคร้าน หมายถึง ก. ขี้เกียจ, ไม่อยากทำงาน |
10. | ซื้อ หมายถึง ก. เอาเงินตราแลกกับสิ่งของ | ขาย หมายถึง ก. เอาของแลกเงินตรา |
11. | สงบ หมายถึง ก. ระงับ, ไม่วุ่นวาย | ตื่นเต้น หมายถึง ก. แสดงอาการลิงโลดเพราะดีใจหรือแปลกใจ, มีความประหม่าเพราะไม่คุ้นเคย |
12. | ปลอดภัย หมายถึง ก. พ้นภัย | อันตราย หมายถึง น. เหตุที่อาจทำให้ถึงแก่ความตายหรือพินาศ |
13. | มืด หมายถึง ว. ขาดแสงสว่าง, มีแสงสว่างน้อย | สว่าง หมายถึง ว. ระยะเวลาฟ้าสาง, ระยะเวลาเมื่อรุ่งอรุณ, แจ้ง, รู้แจ้ง |
14. | ดี หมายถึง ว. มีลักษณะที่เป็นไปในทางที่ต้องการ น่าปรารถนา น่าพอใจ | ชั่ว หมายถึง ว. เลว, ทราม, ร้าย, ไม่ดีเพราะจงใจฝ่าฝืนศีลธรรมหรือจารีตประเพณีเป็นต้น |
15. | สูง หมายถึง ว. มีระยะที่วัดตรงขึ้นไปตามแนวตั้งฉากกับพื้น, เหนือระดับปรกติ | ต่ำ หมายถึง ว. ตรงข้ามกับสูง, มีระดับด้อยหรือน้อยกว่าปรกติ |
16. | รุ่งอรุณ หมายถึง น. เวลาเช้าตรู่ที่เริ่มเห็นแสงเงินแสงทอง | สนธยา หมายถึง น. เวลาโพล้เพล้พลบคํ่า |
17. | ใจกลาง หมายถึง น. ศูนย์กลาง | ขอบ หมายถึง น. ริมรอบ |
18. | มีชีวิตชีวา หมายถึง ว. มีความสดชื่นคึกคัก | เงียบเหงา หมายถึง ก. เปล่าเปลี่ยว, ว้าเหว่, อ้างว้าง, มีคนน้อย, มีคนไปมาหาสู่น้อย |
19. | เกิด หมายถึง ก. เป็นขึ้น, มีขึ้น, กำเนิด | ตาย หมายถึง ก. สิ้นใจ, สิ้นชีวิต, ไม่เป็นอยู่ต่อไป, สิ้นสภาพของการมีชีวิต |
20. | บวก หมายถึง ก. เอาจำนวนหนึ่งรวมเข้ากับอีกจำนวนหนึ่งหรือหลายจำนวนให้เป็นจำนวนเพิ่มขึ้นจำนวนเดียวกัน, เพิ่มเติมเข้าไป, ว. ที่เป็นไปในทางสนับสนุน ทางดี หรือเชิงสร้างสรรค์ | ลบ หมายถึง ก. หักออก, ชักออก, ว. ที่เป็นไปในทางร้าย ทางไม่ดี หรือทางทำลาย |
21. | สุข หมายถึง น. ความสบายกายสบายใจ | ทุกข์ หมายถึง น. ความยากลำบาก, ความไม่สบายกายไม่สบายใจ |
22. | แกะ หมายถึง ก. เอาเล็บมือค่อย ๆ แคะเพื่อให้หลุดออก, เอามือแงะหรือง้างสิ่งที่เกาะติดกันแน่นหรือกอดไว้แน่นให้หลุดออกจากกัน | ห่อ หมายถึง ก. พันหรือหุ้มสิ่งของด้วยใบไม้หรือกระดาษเป็นต้น |
23. | ถูก หมายถึง ก. มีราคาตํ่า, ไม่แพง | แพง หมายถึง ว. มีราคาสูง, ตรงข้ามกับ ถูก |
24. | ลึก หมายถึง ว. ตํ่าลงไปจากขอบมากกว่าปรกติ | ตื้น หมายถึง ว. ตํ่าลงไปจากขอบน้อยกว่าปรกติ, ผิวเผิน, ไม่ลึกซึ้ง |
25. | แพ้ หมายถึง ก. สู้ไม่ได้, ทนไม่ได้, ตรงกันข้ามกับ ชนะ, ผู้ที่มีเลือดเนื้อไม่ถูกกับสิ่งของหรือสัตว์บางอย่างก็เรียกว่า แพ้ | ชนะ หมายถึง ก. ทำให้อีกฝ่ายหนึ่งพ่ายแพ้ |
26. | โจมตี หมายถึง ก. ใช้กำลังบุกเข้าตี, โดยปริยายหมายความว่า พูดหรือเขียนว่าหรือกล่าวหาผู้อื่นอย่างรุนแรง | ป้องกัน หมายถึง ก. กั้นไว้เพื่อต้านทานหรือคุ้มครอง |
27. | สะอาด หมายถึง ว. ไม่สกปรก, หมดจด, ผ่องใส, ไม่มีตำหนิ, บริสุทธิ์, ไม่ทุจริต | สกปรก หมายถึง ว. เปรอะหรือเปื้อนด้วยสิ่งที่ถือว่าน่าเกลียดหรือที่ไม่พึงประสงค์, ขุ่นมัว, ไม่สะอาดหมดจด, ลักษณะกิริยาวาจาที่แสดงออกอย่างหยาบคาย |
28. | ชัดเจน หมายถึง ว. แจ่มแจ้งโดยไม่ต้องสงสัย | กำกวม หมายถึง ว. เคลือบคลุม, คลุมเครือ, มีความหมายได้หลายนัย |
29. | ฉลาด หมายถึง ว. เฉียบแหลม, ไหวพริบดี, ปัญญาดี | โง่ หมายถึง ว. เขลา, ไม่ฉลาด, ไม่รู้ |
30. | เย็น หมายถึง ว. มีความรู้สึกตามผิวหนังเหมือนถูกน้ำแข็งเป็นต้น, หนาว, หายร้อน | ร้อน หมายถึง ว. มีความรู้สึกตามผิวหนังเหมือนถูกไฟเป็นต้น, ตรงข้ามกับ เย็น |
31. | เร็ว หมายถึง ว. ไว, รีบ, ด่วน, ไม่ชักช้า | ช้า หมายถึง ว. ค่อย ๆ เคลื่อนไป, ไม่เร็ว, ไม่ไว, |
32. | ปฏิเสธ หมายถึง ก. ไม่รับ, ไม่ยอมรับ | ยอม หมายถึง ก. อาการที่แสดงออกบอกให้รู้ว่าเห็นด้วย ไม่ขัด ตกลงปลงใจ |
33. | เปิด หมายถึง ก. ทำให้สิ่งที่ปิดอยู่เผยออก | ปิด หมายถึง ก. กันหรือกั้นไว้ไม่ให้เผยออก |
34. | ออก หมายถึง ก. อาการที่เคลื่อนไปข้างนอกหรือพ้นจากที่ปิดบัง | เข้า หมายถึง ก. อาการที่เคลื่อนไปข้างในหรือทำให้เคลื่อนไปข้างใน |
35. | มีหวัง หมายถึง ก. มีโอกาสที่จะได้ดังที่หวัง | หมดหวัง หมายถึง ก. ไม่มีความหวังเหลืออยู่เลย, สิ้นหวัง ก็ว่า |
36. | ก้ม หมายถึง ก. ทำให้ตํ่าลงโดยอาการน้อม (ใช้เฉพาะ หัว หน้า และหลัง) | เงย หมายถึง ก. ยกหน้าขึ้น |
37. | กลืน หมายถึง ก. อาการที่ทำให้อาหารหรือสิ่งอื่น ๆ ที่อยู่ในปากล่วงลำคอลงไป | คาย หมายถึง ก. ปล่อยของที่ไม่ต้องการจะกลืนหรือกลืนไม่ได้ออกจากปาก |
38. | ใกล้ หมายถึง ว. จวน, เกือบ, เคียง, ไม่ห่าง | ไกล หมายถึง ว. ห่าง, ยืดยาว, นาน |
39. | อ้วน หมายถึง ว. มีเนื้อและมันมาก, โตอวบ | ผอม หมายถึง ว. ร่างกายมีเนื้อน้อย, ซูบ, ตรงข้ามกับ อ้วน |
40. | ก้าวหน้า หมายถึง ก. เปลี่ยนแปลงของเดิมให้ดีขึ้นตามลำดับ, เจริญวัฒนาเร็วกว่าปรกติ | ถอยหลัง หมายถึง ก. เคลื่อนไปข้างหลัง, โดยปริยายหมายความว่า ไม่เจริญก้าวหน้า |
41. | กำไร หมายถึง น. ผลที่ได้เกินต้นทุน | ขาดทุน หมายถึง ก. ได้น้อยกว่าต้นทุน |
42. | ขอ หมายถึง ก. พูดให้เขาให้สิ่งที่ต้องการ, วิงวอน | ให้ หมายถึง ก. มอบ, สละ, อนุญาต |
43. | ข้างขึ้น หมายถึง น. ส่วนของเดือนจันทรคติที่มีพระจันทร์สว่าง คือ ตั้งแต่ขึ้นค่ำหนึ่งไปถึงกลางเดือน | ข้างแรม หมายถึง น. ส่วนของเดือนจันทรคติที่พระจันทร์มืด คือ ตั้งแต่แรมค่ำหนึ่งไปถึงสิ้นเดือน |
44. | ขุ่น หมายถึง ว. มีลักษณะมัว ไม่ใส ไม่ชัดเจน | ใส หมายถึง ว. แจ่มกระจ่าง เช่น ฟ้าใส, ไม่ขุ่น, ไม่มัว |
45. | ขุด หมายถึง ก. กิริยาที่สับ เจาะ แทง หรือ คุ้ยเอาดินหรือสิ่งที่อยู่ในดินขึ้น | กลบ หมายถึง ก. เอาสิ่งซึ่งเป็นผงโรยทับข้างบนเพื่อปิดบัง, เอาดินหรือสิ่งอื่น ๆ ใส่ลงไปในที่เป็นหลุมเป็นบ่อ หรือเป็นแอ่งเพื่อให้เต็มหรือไม่ให้เห็นร่องรอย |
46. | ขาดแคลน หมายถึง ก. ขัดสน, อัตคัด | เหลือเฟือ หมายถึง ว. มากเกินต้องการ, มากเกินพอดี |
47. | เงียบ หมายถึง ว. ไม่มีเสียง | ดัง หมายถึง ว. บังเกิดเสียงขึ้นหรือทำให้เสียงบังเกิดขึ้นอย่างแรง, มีชื่อเสียง |
48. | แข็ง หมายถึง ว. กระด้าง, ไม่อ่อน, ไม่นิ่ม, ไม่ยอมง่าย ๆ, ไม่รู้สึกสงสาร, แรง, ว่ายาก, นิ่งไม่ไหวติง | อ่อน หมายถึง ว. ไม่กระด้าง, นิ่ม, ไม่จัด, ไม่แข็ง, ยอมง่าย ๆ, รู้สึกสงสาร, ไม่แก่, หย่อน, ไม่แรง, ละมุนละม่อม, ดัดง่าย, เปลี่ยนแปลงง่าย |
49. | จม หมายถึง ก. หายลงไปหรืออยู่ใต้ผิวพื้น | ลอย หมายถึง ก. ทรงตัวอยู่ในอากาศ, เด่นขึ้น, นูนขึ้น |
50. | จน หมายถึง ว. อัตคัดขัดสน, ฝืดเคือง, มีเงินไม่พอยังชีพ | รวย หมายถึง ก. ได้มาก, มีมาก |
อย่างที่กล่าวไปข้างต้นคำที่มีความหมายตรงกันข้ามเป็นเรื่องที่ดูเหมือนง่าย เมื่อศึกษาแล้วบางท่านก็ยังบอกว่าง่ายอยู่ดีแต่ก็มีบางท่านที่บอกว่าความหมายผิดจากที่เข้าใจไปไม่มากก็น้อย ซึ่งไม่ใช่เรื่องแปลกสำหรับภาษาไทยเราที่มีคำมากหมายและความหมายกว้างขวาง หากจะจดจำได้แม่นยำคงต้องอาศัยการเรียนรู้บ่อยครั้งและสม่ำเสมอนั้นเอง