ภาษาไทย

ส้มเหม็น คืออะไร

ชื่ออาจจะดูไม่น่ารับประทาน แต่จริง ๆ แล้วส้มเหม็นน่าสนใจกว่าที่คิด

 

ในตำรับโบราณ มีการใช้รสเปรี้ยวที่หลากหลาย และส้มเหม็นก็เป็นหนึ่งในวัตถุดิบของการทำอาหารที่มีรสเปรี้ยว

 

ส้มเหม็น คืออะไร

ส้มเหม็น คือ ส้มเขียวหวานอ่อน

โดยปกติแล้วในสวนส้มก็จะมีเหตุการณ์ที่ว่าส้มออกลูกดก ซึ่งลูกดกก็แย่งสารอาหารกันท้ายสุดส้มเขียวหวานก็จะลูกไม่สวย ชาวสวนต้องทำการเด็ดลูกที่อ่อนบางส่วนทิ้งเพื่อให้เหลือจำนวนหมาะสมที่จะโตสวย บางส่วนก็ทิ้งลงร่องน้ำปล่อยเป็นปุ๋ยไป แต่ก็มีบางส่วนนำมาปรุงอาหารที่ออกรสเปรี้ยวเพื่อไม่ให้เสียเปล่า

 

ส้มเหม็น ในตำรับอาหารไทย

ส้มเหม็น เป็นเครื่องเทศแต่งรสแต่งกลิ่นคล้าย ๆ ส้มซ่า ใช้ได้ทั้งผิวและน้ำของส้มเขียวหวานอ่อนแต่จะหอมคนละอย่างกับส้มซ่า ตอนนี้คงหายากแล้วเป็นของโบราณหากอยากได้คงต้องไปรอที่หน้าสวนส้มเลย

ส้มเหม็น ก็คือ ส้มเขียวหวานดิบ มันจะเปรี้ยวเหมือนมะนาว แต่กลิ่นจะหอมคนละแบบนั่นเอง

สูตรน้ำพริกนครบาล

ตำรับ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช

เครื่องปรุง

  • ปลากรอบ 1 1/2 ตัว (ไม่เอาหัวและก้าง)
  • กุ้งนาง 3 ตัว
  • กากหมู/มันหมูเจียว 2 ช้อนโต๊ะ
  • เกลือเม็ด 1 ช้อนชา
  • น้ำปลา 1 1/2 ช้อนโต๊ะ
  • น้ำมะนาว 1 1/2ช้อนโต๊ะ
  • มะอึกหั่น 4 ผล
  • ระกำ (เอาแต่เนื้อ) 3 ผล
  • ผิวส้มซ่า 1 ผล
  • น้ำตาลปึก 1 1/2ช้อนโต๊ะ
  • พริกชี้ฟ้าแดงเผา 5 เม็ด
  • พริกขี้หนูเผา 10 เม็ด
  • พริกแห้งคั่ว 4 เม็ด
  • กระเทียมเผา 2 หัว
  • กะปิเผา 1 ช้อนโต๊ะ
  • น้ำส้มเหม็น 1 ช้อนโต๊ะ
  • ผิวส้มซ่า
  • พริกแห้งเผา หรือทอด

 

วิธีทำ

  1. นำกุ้งไปเผา แกะเอาแต่เนื้อ
  2. ปลากรอบแกะเอาแต่เนื้อ
  3. กากหมูเจียวเอาน้ำมันออก พักไว้
  4. เผาพริกชี้ฟ้าแดง, พริกขี้หนู, กระเทียม พักไว้
  5. คั่วพริกแห้งพอหอม
  6. นำกุ้งเผา, ปลากรอบ, กากหมู, พริกแห้ง และเกลือ โขลกให้ละเอียดทีละอย่าง แล้วนำมาผสมกัน
  7. นำกะปิเผา, กระเทียมเผา, มะขามเปียกขูดเอาแต่เนื้อ และระกำที่ฝานเอาแต่เนื้อ มาโขลกรวมให้เข้ากัน
  8. จากนั้นนำน้ำปลา, น้ำตาลปึก, น้ำส้มซ่า, น้ำมะนาว, น้ำส้มเหม็น, มะอึก, พริกชี้ฟ้าแดงเผา (เอาเปลือกออก) แล้วหั่นพอหยาบ, พริกขี้หนูเผาบุบพอแตกผสมให้เข้ากัน โดยใช้ช้อน / ส้อมคนจนน้ำพริกมีลักษณะข้น จากนั้นโรยด้วยผิวส้มซ่า และพริกแห้งเผา หรือทอด

ว่าแล้วก็อยากกินน้ำพริกสด ขอเข้าครัวไปโขกน้ำพริกก่อนนะครับ แต่คงต้องเปลี่ยนสูตรเป็นมะนาวแทนส้มเหม็นละกัน