ตัวอย่าง ภาษาอีสาน ยอดนิยม

กลับเฮียน
หมายถึง กลับบ้าน

ก่องจ่อง
หมายถึง กริยา การกระทำที่ดูแล้วไม่เข้าท่า หรือว่ายังไม่ชำนาญ อาการที่หลังของเด็กขด เรียก ขดก่องจ่อง ถ้าหลังผู้ใหญ่ว่า ขดโก่งโจ่ง ก่งจ่ง ก็ว่า.

กะซาง,กะตามซ่าง,กะส่าง
หมายถึง ก็ช่าง,ไม่ใส่ใจ,ช่างเถอะ

กะด้อกะเดี่ย
หมายถึง อะไรจะขนาดนั้น,มากมาย , มากเกินไป, ออกหน้าออกตา

กะปอม,ขี่กะปอม,ขี้กะปอม
หมายถึง กิ้งก่า

กะโป๋
หมายถึง กะลามะพร้าว

กะเลิงเบิ๊บ,กะโลกกะล๊าก
หมายถึง เฉิ่ม,ม้าดีดกระโหลก,กะโหลกกะลา

กินข้าวแลง
หมายถึง รับประทานอาหารมื้อเย็น หรือมื้อค่ำ

กึ่ม
หมายถึง เป็นคำด่า เสียดสี ประมาณว่าโง่ ไม่เอาไหน

เกิบ
หมายถึง รองเท้า

ขอบคุณหลายๆเด้อ
หมายถึง ขอบคุณมากๆนะ

ขาเลาะ
หมายถึง คนที่ชอบเที่ยวเตร่ไปเรื่อย ส่วนมากจะใช้กับวัยรุ่นหนุ่มสาวที่ชอบเตร็ดเตร่ เที่ยวเล่นสนุกสนาน

ข้าวต้มแดก
หมายถึง เป็นขนมหวาน คล้ายกับข้าวต้มมัด แต่ต่างกันตรงที่ข้าวต้มแดกจะใช้ข้าวเหนียวแช่น้ำค้างคืน ตำผสมกับกล้วยสุกบด แล้วห่อด้วยใบตอง คำว่า แดก ในภาษาอีสานจะหมายถึงการตำ, อัดให้แน่น, ยัดเข้าในภาชนะ เช่น ปลาแดก, ข้าวต้มแดก เป็นต้น

ขี้กะตู่,เขียดกะตู่,ขี้คันคาก,ขี่คั่นคาก
หมายถึง คางคก

ขี้เกี้ยม
หมายถึง จิ้งจก

ขี้ไก่โป่
หมายถึง ขี้ไก่ก้อนใหญ่

ขี่แข่ว
หมายถึง ขี้ฟัน

ขี้ค้าน,ขี้คร้าน
หมายถึง ขี้เกียจ

ขี้ดื้อขี้มึน
หมายถึง ซุกซน

ขี้เดียด
หมายถึง ขยะแขยง,รังเกียจ ,ไม่ชอบ

ขี้ตั๋ว
หมายถึง ขี้โกหก โกหก พุดปด พุดเท็จ พูดโกหกหลอกลวง เรียก ตั๋วะ อย่างว่า อย่ามาตั๋วะให้หล้มตกหล่มดินทราย ตั๋วะให้กำดินทรายหว่านลงในน้ำ เฮ็ดให้เฮียมหลงหล้มตกตมทังหล่ม ตั๋วะให้คาดลาดล้มกลางบ้านมื่นชะเล (ผญา).

ขี้โผ่น,ขี้โผ่
หมายถึง พุง,ท้อง

ขี้ล่าย,ขี้ฮ้าย
หมายถึง ขีเหร่,ดูไม่ดี ไม่น่าดู มีความหมายเดียวกับคำว่า ผู้ฮ้าย

คนไค
หมายถึง คนพอใช้ได้ คนที่ดูด คนน่ารัก คนหน้าตาดี

ควย
หมายถึง โยก,โยกเยก,โคลงเคลง

ควย (ควาย)
หมายถึง ควาย

ควยตู้
หมายถึง ควายทุยเขาสั้น

ค่อยฮักเจ้า, ข่อยฮักเจ้า
หมายถึง ฉันรักเธอ

คัก
หมายถึง สุดยอด , ดีที่สุด ,ได้ดั่งใจ
ถนัด แน่ ชัด การเห็นโดยไม่มีเคลือบแคลงสงสัย เรียก เห็นคัก
ถูกต้อง แน่นอน จริง เช่น เฮ็ดคักๆ เด้อ คึดคักๆ เว้าคักๆ.

คักขนาด
หมายถึง ดีมากๆ,เยี่ยมมากๆ,ดีสุดๆ,สุดยอด

คักน้อ
หมายถึง ดูดี แบบเว่อๆ, เหมือนชมว่าดีแบบประชดประชันนิดๆ

คักอีหลี
หมายถึง สะใจจริง

คันจ้อง
หมายถึง ร่ม สิ่งที่ใช้ป้องกันแดดหรือฝน

คันยู,ห่ม,คันห่ม
หมายถึง ร่ม

ค้ำคูณ
หมายถึง ดี, เป็นมงคล, ศิริมงคล, เจริญก้าวหน้า

คิดฮอด, คึดฮอด
หมายถึง คิดถึง

คึด
หมายถึง คิด

คือ
หมายถึง เหมือน

คือเก่า
หมายถึง เหมือนเดิม

เคียว
หมายถึง แรด,ร่าน,ดอกทอง ,คนคึกคะนองเรียก คนเคียว อย่างว่า เถ้าคันเคียวสามซาวว่าหนุ่ม (กาพย์ปู่) หญิงดอกทอง เรียก คนหีเคียว อย่างว่า โต่บ่ช่างว่าไม้บ่เหนียว โตหีเคียวว่ากรรมก่อนกี้ (ภาษิต).

แคดแลด
หมายถึง โผล่ออกมา , แพมออกมา ,ส่วนเกินที่ยื่นออกมา

แค้นข้าว
หมายถึง ข้าวติดคอ

ไคแน
หมายถึง พอจะดีหน่อย, ค่อยยังชั่ว แคนไคแน ก็เรียก

งามโพดงามเหลือ งามแท้งามว่า
หมายถึง สวยจริงสวยจัง สุดจะพรรณา

จอบเบิ่ง
หมายถึง แอบดู

จะของ
หมายถึง ตัวเอง

จัก (ไม่รู้)
หมายถึง ไม่รู้จัก

จักเทื่อ
หมายถึง สักครั้ง

จักว่าหยังเป็นหยัง
หมายถึง ไม่รู้ว่าอะไรเป็นอะไร

จักแหล่ว
หมายถึง ไม่รู้สิ

ซัง
หมายถึง เกลียด

ซือๆ
หมายถึง เฉยๆ

ซู่มื้อ
หมายถึง ทุกวัน

ดังไฟ
หมายถึง ก่อไฟ

ดาก
หมายถึง ก้น , ตูด , ส่วนท้าย ปลายลำไส้ใหญ่ที่ทวารหนัก เรียก ดาก อย่างว่า ซ่าเพิ่นซ่าดี ซ่าโตซ่าหีติดดาก (ภาษิต) ดินเหนียวสีแดงเรื่อๆ หรือสีเหลืองอ่อน เรียก ดินดาก.

ตาฮัก ตาแพง
หมายถึง น่ารัก น่าเอ็นดู

ตำบักหุ่ง
หมายถึง ส้มตำ

ตื่น
หมายถึง 1.)ตกใจ 2.)ฟื้นจากหลับ เรียก ตื่น อย่างว่า ให้ตื่นแต่เดิก ให้เศิกแต่หนุ่ม ให้ตื่นเดิกคือกา ให้หากินคือไก่ ตื่นแต่เช้ากินข้าวกับปลา ตื่นสวยกินขวยขี้ไก่โป่ (ภาษิต).

ถิ่ม
หมายถึง ทิ้ง

ถืก
หมายถึง ถูก

บ่เป็นหยัง
หมายถึง ไม่เป็นรัย

บ่หัวซา
หมายถึง ไม่ถือสา, ไม่ใส่ใจ

บัก
หมายถึง คําเรียกชายที่เสมอกันหรือต่ำกว่า

บักเขียบ
หมายถึง น้อยหน่า (ผลไม้)

บักมี่
หมายถึง ขนุน

บักสีดา
หมายถึง ฝรั่ง (ผลไม้)

บักหำ
หมายถึง ไอ้หนู

บ้าน
หมายถึง หมู่บ้าน ชุมชนที่อยู่รวมกันหลายครัวเรือน

บุญผลา
หมายถึง บุพเพสันนิวาส,พรหมลิขิต

เบิ๊ด , เบิด ,เหมิด
หมายถึง หมด

ไปเฮ็ดเวียก
หมายถึง ไปทำงาน

ไผ
หมายถึง ใคร

พอกะเทิน
หมายถึง ไม่มากไม่น้อย ครึ่งๆกลางๆ

พ้อว้อแพ้แว้
หมายถึง ลักษณะอาการลับๆล่อๆ ผลุบ ๆ โผล่ ๆ เดี๋ยวก็อยู่ตรงนั้น เดี๋ยวก็โผล่มาตรงนี้

มัก
หมายถึง รัก,ชอบ

มักย่อง
หมายถึง บ้ายอ

มื้อวาน
หมายถึง เมื่อวาน

มื้ออื่น
หมายถึง พรุ่งนี้

เมิดคำสิเว้า
หมายถึง ไม่มีอะไรจะพูด/พูดไม่ออก

เมือบ้าน
หมายถึง กลับบ้าน

แม่มาน
หมายถึง สตรีที่กำลังตั้งครรภ์, หญิงตั้งครรถ์

ย่าง
หมายถึง เดิน

ย่าน
หมายถึง กลัว

ลูกหล้า
หมายถึง ลูกคนสุดท้อง

แลน
หมายถึง วิ่ง

สวอย
หมายถึง หมดเรี่ยวแรง สิ้นกำลัง

สายแนน
หมายถึง คู่ครองที่เคยอยู่กินกันมาหลายภพหลายชาติ, บุพเพสันนิวาส, เนื้อคู่ กกแนน ก็เรียก

สำมะแจ๋
หมายถึง ลักษณะการพูดมากและไม่เป็นความจริง

สิบสิฮ่าง ซาวสิฮ่าง
หมายถึง อะไรจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรก็ตาม

สี่
หมายถึง (กริยา) การร่วมประเวณี การมีเพศสัมพันธ์ (นาม) จำนวนสามบวกหนึ่ง เรียก สี่ เรียกชื่อเดือนทางจันรคติว่า เดือน ๔ ตกในระหว่างเดือนมีนาคม.

สูน
หมายถึง โกรธ

หมาน
หมายถึง โชคดี,รวย ได้มาก

หยุม
หมายถึง ขยุ้ม ขยุ้มด้วยเล็บ

หลูโตน
หมายถึง (กริยา) สงสาร รู้สึกเห็นใจในความเดือดร้อนหรือความทุกข์ของผู้อื่น, รู้สึกห่วงใยด้วยความเมตตากรุณา, เช่น เห็นเด็ก ๆ อดอยากก็รู้สึกสงสาร เห็นเขาประสบอัคคีภัยแล้วสงสาร.

หัวซา
หมายถึง สนใจ,ใส่ใจ

อ้าย
หมายถึง พี่ชาย

โอ้นโต้น
หมายถึง ลักษณะของสิ่งที่ห้อยลงมา, โตงเตง

ฮ่าง
หมายถึง พัง ชำรุด เสียหาย

ฮ้าง
หมายถึง ทอดทิ้ง จากไป เมียที่ผัวทอดทิ้ง เรียก แม่ฮ้าง ผัวที่เมียทอดทิ้ง เรียก พ่อฮ้าง หนุ่มสาวที่รักกันแล้วทอดทิ้งกันไป เรียก ฮ้างชู้ บ้านที่คนทอดทิ้ง เรียก บ้านฮ้าง เรือนที่ไม่มีคนอยู่อาศัย เรียก เฮือนฮ้าง วัดที่ไม่มีพระสงฆ์อยู่ เรียก วัดฮ้าง อย่างว่า ญิงชายฮู้เฮียงกลการย่อยโชค ส่ำฮ้างฮามหม้ายหมู่สะเทิน (สังข์) คันหากมีผัวแล้วบ่กลัวใผอย่าฟ้าวว่า บาดห่าเป็นฮ้างหม้ายชิมาโอ้ใส่เขา (ผญา).

ฮิ
หมายถึง เรื่องมาก , ตำหนิ , ช่างเลือกมาก, ไม่ถูกใจ, ไม่พอใจ, ไม่ชอบ